Vì sao người già tiêu hóa kém?
Bệnh lý răng miệng ít được quan tâm hơn cả. Nhiều người cao tuổi (NCT) cho rằng răng đơn thuần mang tính thẩm mỹ, khi mất răng họ thường tìm cách thay đổi thức ăn để dễ nuốt hơn như chan canh, thổi cơm nát, tăng chất lỏng…trường hợp này dạ dày là "kẻ chịu trận" đầu tiên: thức ăn không được nghiền nát và tiêu hóa một phần nhờ hệ thống nước bọt ở trên bị đổ thẳng vào dạ dày cùng nước canh khiến lượng dịch vị vốn đã ít, khó có thể tiêu hóa trung gian được.
Môn vị sẽ không mở để hỗn dịch xuống hành tá tràng, lúc này thức ăn bị ứ trệ gây chướng bụng, ậm ạch, khó tiêu, tạo điều kiện cho vi khuẩn và acid gây viêm tại chỗ. Người Pháp có câu ngạn ngữ: hãy đừng uống trong bữa ăn, chính là có hàm ý như vậy. Điều dễ khắc phục hơn cả là nên làm cho các cụ một bộ răng giả, có thể tháo lắp dễ dàng phù hợp với ăn uống ở độ tuổi này.
Y học Đông phương cho rằng ở độ tuổi cao, thận âm hư nên không chế khắc được 4 tạng hỏa gây một loạt bệnh tương ứng: tâm hỏa vượng còn gọi là tâm phiền gây mất ngủ; can hỏa vượng gây nóng trong, cao huyết áp; phế nhiệt tạo điều kiện gây viêm phế quản, viêm họng mạn tính và đặc biệt là vị nhiệt với biểu hiện thường gặp như loét miệng, viêm dạ dày, tá tràng…
Nghiên cứu của khoa học hiện đại cho thấy: khi vào độ tuổi ngoài 50, trung tâm báo khát ở trên não kém hiệu quả nên phần nhiều NCT uống không đủ lượng nước cần thiết trong ngày. Ngoài những biểu hiện mệt mỏi thường thấy như da khô, tim đập nhanh, ngủ kém… thì hệ thống tiêu hóa cũng bị ảnh hưởng toàn diện: miệng khô đắng gây kém hứng thú khi đến bữa, lượng dịch vị thiếu hụt khiến NCT thích ăn món có nước: "già được bát canh, trẻ được manh áo".
Khi ăn rau, lượng nước khá cân bằng nhưng khi thức ăn có đạm, lượng dịch tiêu hóa hay nước cần để chuyển hóa đòi hỏi nhiều hơn, gấp ba lần đối với các thức ăn như trứng, cá, thịt màu trắng… thậm chí gấp 5 lần khi ăn thịt bò, thịt chó, rượu… Như vậy sau các bữa ăn thịnh soạn NCT luôn kêu nóng trong, khi đi khám bệnh các xét nghiệm cho kết quả bình thường khiến các bác sĩ lúng túng trong điều trị: cho đơn thuốc với một vài thứ bổ gan và nhóm B tổng hợp càng làm NCTcó cảm giác nóng hơn.
Theo thời gian, một số NCT mất hứng thú ăn thức ăn chứa protit, lâu dần cơ thể suy nhược hoặc có một số bệnh trở nên trầm trọng hơn như loãng xương, thoái khớp, nhiễm trùng, thiếu máu…
Cơ thể thiếu nước, đại tràng sẽ tăng cường tái hấp thu lượng nước vốn ít ỏi ở NCT, lượng phân bị khô dần gây táo bón và sự đình trệ lâu dài khiến cơ thể bị ngộ độc, đau đầu, mất ngủ, lão hóa nhanh…
Cũng như đau đầu, đau bụng là một triệu chứng không đặc hiệu nhiều khi khó chẩn đoán, nhất là trên cơ thể đa bệnh lý ở NCT. Có những trường hợp ít có biểu hiện đau nhưng khi soi dạ dày đã có xuất hiện hình thái ung thư, một số người bệnh có biểu hiện đau bụng dọc khung đại tràng. Xét nghiệm và điều trị nhiều nơi không đỡ nhưng thực ra nguyên nhân lại do thoái hóa cột sống gây rối loạn hoạt động thần kinh khoanh tủy tương ứng.
Bệnh lý tiêu hóa không phải là nguyên nhân tử vong hàng đầu nhưng cùng với thời gian, nó làm giảm đáng kể chất lượng sống. Bệnh sẽ được chẩn đoán, điều trị và dự phòng kịp thời bằng quá trình hỏi bệnh tỉ mỉ, thăm khám kỹ kết hợp với các phương tiện y học đương đại.
0 Response to "Vì sao người già tiêu hóa kém?"
Post a Comment